Ἡ ἑλληνική γλώσσα καί μερικές ἀκόμη σκέψεις περί ἐθνομηδενισμοῦ
Ἐπιτρέψτε μου μία μικρή παρέμβαση ὅσον ἀφορᾶ τήν χρήση τῆς ἑλληνικῆς γλώσσας ἀπό τούς ἕλληνες τῆς διασπορᾶς στό παρόν φόρουμ. Πρόκειται μᾶλλον γιά παρανόηση. Ἐξ ὅσων γνωρίζω τό παρόν φόρουμ ἀπευθύνεται σέ ἕλληνες ἀκαδημαϊκούς ὅλου του.....
πλανήτη. "Πολλοί Ἕλληνες τῆς διασπορᾶς, παρά τό γεγονός ὅτι κατέχουν τήν ἑλληνική γλώσσα, ἐξαιτίας τῆς ἐπί δεκαετίες παραμονή τους στό ἐξωτερικό, εἶναι φυσικό νά μήν ἐκφράζονται ἄνετα ἤ ἔστω μέ τήν ἴδια εὐχέρεια ἐκείνων πού χρησιμοποιοῦν τήν ἑλληνική γλώσσα καθημερινά. Ἐπιπλέον, γνωρίζω ἐκ πείρας ὅτι γιά πολλές κοινότητες στό ἐξωτερικό ἰσχύει τό γεγονός πώς ἡ ἑλληνική πολιτεία δέν κάνει τό μέγιστο δυνατό γιά τήν γλωσσική καί ἐθνική ἐπιβίωση τῶν ἑλλήνων πού ἔτυχε νά ξενιτευτοῦν. Σίγουρα, ἡ ἑλληνική γλώσσα, ὅπως καί γιά κάθε ἔθνος, ἀποτελεῖ θεμελιώδη παράγοντα τῆς ἱστορικοπολιτικῆς τοῦ συγκρότησης. Ἐξ ἀντικειμένου, ὁ πλοῦτος μίας γλώσσας εἶναι πνευματικός πλοῦτος τῶν μελῶν ἑνός ἔθνους καί τό ἀντίστροφο. Παραμένει τό γεγονός, ὅμως, ὅτι οἱ νεοέλληνες πάσχουμε. Πρῶτον, σ’ ἀντίθεση μέ τό παρελθόν –ἀκόμη καί στίς χειρότερες στιγμές τοῦ ἔθνους– σήμερα ἐλάχιστοι νεοέλληνες εἶναι ἑλληνομαθεῖς. Δεύτερον, οἱ παλινωδίες ὅσον ἀφορᾶ τήν διδασκαλία τῆς Ἀρχαίας ἑλληνικῆς, τῆς πλουσιότερης ἴσως γλώσσας (ἐφάμιλλη εἶναι ἡ κινεζική καί ἴσως ἡ γερμανική) ροκάνισαν τά θεμέλια της γλωσσομάθειας τῶν νεοελλήνων ὅπου καί ἄν βρίσκονται. Τρίτον, ἐκτιμῶ, παρά τό γεγονός ὅτι θά μποροῦσαν νά ὑπάρξουν πολλές ἀντιρρήσεις γιά αὐτή τήν ἐκτίμηση, ὅτι οἱ ἕλληνες τῆς διασπορᾶς εἶναι συχνά πολύ πιό εὐαίσθητοι γιά τό ἔθνος, τήν ἐπιβίωσή του καί τά συμφέροντα τοῦ νεοελληνικοῦ ἔθνους καί τῶν ἁπανταχοῦ ἑλλήνων. Ἀπόδειξη γι’ αὐτό, πάντως, θά μποροῦσε νά εἶναι τό γεγονός ὅτι ὁ ἐθνομηδενισμός αὐτή τήν στιγμή ἐκκολάπτεται μέσα στά σπάργανα τοῦ νεοελληνικοῦ καί κυπριακοῦ κράτους καί ὄχι στήν διασπορά. Ἤ μήπως κάνω λάθος; Τέλος, δράττομαι τῆς εὐκαιρίας γιά νά διατυπώσω μερικές θέσεις πού νομίζω ὅτι πραγματολογικά ἐπαληθεύονται πλήρως. Κυρίως ὅτι, ἡ κυριότερη «ἀποστολή» τοῦ νεοελληνικοῦ κράτους καταμαρτυρούμενα ἦταν καί συνεχίζει νά εἶναι ὁ ἐκμηδενισμός τῶν ἑλλήνων:
Πρῶτον, μετά τήν δημιουργία τοῦ νεοελληνικοῦ κράτους βλέπουμε μία διαρκῆ συρρίκνωση τοῦ μακραίωνου ἑλληνικοῦ ἔθνους ἀπό ἱστορικούς χώρους στούς ὁποίους ἡ παρουσία του δέν συνυφαινόταν, κατ’ ἀνάγκη, μέ τίς κυριαρχικές ὁριοθετήσεις. Κυριαρχικές ὁριοθετήσεις οἱ ὁ ὁποῖες, μετά τήν Βυζαντινή Οἰκουμένη, ἀποτέλεσαν ἀνεπίστροφα, δυστυχῶς, διοικητική προσέγγιση ἑνός, κυριολεκτικά, «μαντρώματος» καί ρατσιστικῆς ὁμοιογενοποίησης τῶν ἀνθρώπων. Πρῶτοι διδάξαντες ἦταν τά ἡγεμονικά κράτη τῆς Εὐρώπης καί τό Ἀμερικανικό κράτος ἤδη ἀπό τά πρῶτα χρόνια μετά τήν Ἀμερικανική Ἐπανάσταση.
Δεύτερον, κανείς δέν ἔχει παρά νά διαβάσει καλύτερα τά διαμειφθέντα τήν δεκαετία τοῦ 1910 καί 1920 γιά νά κατανοήσει πλήρως ὅτι τό μεγαλύτερο πρόβλημα τότε ὅπως καί σήμερα ἔγκειται στό γεγονός πώς οἱ κυβερνῶντες στό μονίμως παραπαίων νεοελληνικό κράτος ἔβλεπαν τόν κόσμο ὄχι μέ ὅρους ἔθνους ἀλλά μέ ὅρους ἐξουσίας-ὑπηκόων, ἀντίστοιχα καί ἀνάλογα μέ τά μοντερνιστικά κράτη τῆς δυτικῆς Εὐρώπης μέ τά ὁποία μονίμως διατηρεῖ ἀσύμμετρες σχέσεις. Ἡ εἰδοποιός διαφορά ὅμως εἶναι γιγαντιαία: Στά δυτικοευρωπαϊκά κράτη ἀπό τόν 16ο-19ο αἰώνα ἡ ἀγωνία δέν ἦταν τό πῶς θά συγκροτήσουν πολιτικά προϋπάρχοντα ἔθνη ἀλλά τό πῶς θά διοικήσουν ἡγεμονικά τίς κοινότητες ἐξαθλιωμένων δουλοπαροίκων οἱ ὁποῖοι στήν μετά-Μεσσαιωνική ἐποχή δημιουργοῦσαν διαφοροποιημένα κοινωνικά περιβάλλοντα. Ἔτσι, ἡ ἀναγκαία καί μή ἐξαιρετέα ἀνθρωπολογική συνοχή νοήθηκε ρατσιστικά, ἐπιβλήθηκε γενοκτονικά καί συγκρατήθηκε στό πλαίσιο μίας σχέσης ἐξουσίας-ὑπηκόων. Ὅπως καί μέ πολλά ἄλλα ἔθνη πού ὑπέστησαν τήν λαίλαπα τοῦ ἡγεμονισμοῦ καί τῆς ἀποικιοκρατίας, ὅμως, τό ἀνθρωπολογικό περιβάλλον τῶν ἑλλήνων ἦταν διαφορετικό. Διέθεταν μακραίωνη πνευματική καί πολιτική διαμόρφωση καί μεγάλα κτίσματα πολιτικοῦ πολιτισμοῦ, δηλαδή, διέθεταν συγκροτημένο ἔθνος. Ἀναμφίβολα, ἀνθρωπολογικά μιλώντας ἦταν διάσπαρτο καί τό στοίχημα σωστά νοούμενο ἦταν νά συνεχίσουν τόν βίο τους στούς ἱστορικούς τους χώρους καί ὄχι νά μαντρωθοῦν κυριαρχικά στά πρότυπά του δυτικοευρωπαϊκοῦ ἡγεμονικοῦ κράτους. Κάτι τέτοιο, ὅμως, ὑπερέβαινε τίς δυνατότητες τοῦ νεοσυστανθέντος ἐξαρτημένου νεοελληνικοῦ κράτους. Αὐτό μποροῦμε νά τό ποῦμε καί διαφορετικά: Οἱ ἕλληνες καί τά ἄλλα ἔθνη τά ὁποῖα μέ τόση ἀκρίβεια περιέγραφαν διάνοιες μεγάλης ἐμβέλειας ὅπως ὁ Ρήγας Φεραῖος καί ὁ Καβάφης, μποροῦσαν σχεδόν αὐτόματα νά δημιουργήσουν δημοκρατίες καί εἰρηνικές σχέσεις ἄν, ὅπως τό ἔθεσε ὁ Ρήγας, ἐξέλειπε ὁ τύραννος. Εἴχαμε ὅμως διαφορετικές ἐξελίξεις: Τελικά μετά ἀπό μεγάλες ἀνθρωπολογικές καταστροφές μιμούμενοι τά δυτικοευρωπαϊκά πρότυπα δημιουργήθηκαν δύο μοντερνιστικά κράτη. Δέν ἀντιλέγω ὅτι ὑπό τίς ἱστορικές συνθῆκες της τότε ἐποχῆς ἐνδεχομένως μία τέτοια καταστροφή νά ἦταν σέ πολύ μεγάλο βαθμό ἀναπόφευκτη.
Τρίτον, γιά λόγους σχετικούς μέ τά ἀκαδημαϊκά μου καθήκοντα, διαβάζοντας βιβλίο νεοεισερχόμενου συναδέλφου πού μόλις κυκλοφόρησε, ὁ ὁποῖος, ὑπό τό πρίσμα τῆς Θουκυδίδειας ἐπιστημονικῆς παράδοσης διεθνῶν σχέσεων συνέγραψε πρωτοπόρα μελέτη γιά τό 1922 (Διονύσιος Τσιριγώτης, Ἡ ἑλληνική στρατηγική στή Μικρά Ἀσία, 1919-1922. Σύγχρονη ἑλληνική ἱστορία καί ἐξωτερική πολιτική, βιβλίο στόν πρόλογο τοῦ ὁποίου ὁ Καθηγητής Γιῶργος Κοντογιώργης ἔγραψε ἐξίσου σημαντικές παρατηρήσεις), κανείς βλέπει ξεκάθαρα τήν ἀντιπάθεια πολλῶν ἐξουσιαστικῶν τρωκτικῶν τοῦ νεοελληνικοῦ κράτους γιά τούς τότε ἐκτός συνόρων ἕλληνες. Διαβάζοντας αὐτή τήν ἔξοχη καί ἐπιστημονικά θεμελιωμένη ἀνάλυση, κανείς βλέπει ξεκάθαρα πώς οἱ τότε νοοτροπίες δέν διαφέρουν ἀπό τήν ἐξόφθαλμη σημερινή ὁλοκληρωτική ἐγκατάλειψη ἑνός ἀπό τά πιό ἀνθηρά κομμάτια τοῦ ἑλληνικούς ἔθνους στήν Κύπρο ἀλλά καί τήν ἀδιαφορία μέ τήν ὁποία ἀντιμετωπίζουν πολλοί σήμερα τόν ἐκφυλισμό τῶν ἐξωτερικῶν συνόρων της σημερινῆς ἑλληνικῆς κυριαρχίας, καθώς ἐπίσης καί τήν παντελῆ ἀδιαφορία γιά τίς ραγδαῖες ἀλλαγές στίς περιφερειακές κατανομές ἰσχύος καί συμφερόντων οἱ ὁποῖες κτίζουν μοντερνιστικούς ἐθνικισμούς ἀπίστευτα ἀναχρονιστικούς. Κανείς βλέπει ἀκόμη ὅτι σήμερα δέν μιλᾶμε πλέον γιά κάποια συμμετρική σχέση μεταξύ τῶν εὐρύτερα ἐθνικά καί οἰκουμενικά σκεπτόμενων καί τῶν μοντερνιστῶν νεοελλήνων ἀλλά γιά μία πλήρη πλέον πνευματική, πολιτική καί γλωσσική καθίζηση. Στίς μέρες μᾶς ἀναρίθμητοι πλέον νεοέλληνες διανοούμενοι ἐπιχειροῦν νά ἐνοχοποιήσουν τά πνευματικά καί πολιτικά μας ἐρείσματα κάνοντας τεράστια ἐξομοιωτικά ἅλματα πού ἐξισώνουν αὐτά τά ἐρείσματα μέ ἐθνικιστικές μοντερνιστικές ἀντιλήψεις ἄσχετες μέ τόν μακραίωνα πολιτισμό μας. Τά ἑλληνικά πανεπιστήμια καί οἱ κρατικοί θεσμοί κυριολεκτικά γέμισαν μέ ἱεραποστόλους οἱ ὁποῖοι μέσα σέ διεθνικές συσπειρώσεις προωθοῦν ἰδεολογικά προσανατολισμένες ἐθνομηδενιστικές ἀποδομήσεις τῶν ἑλλαδιτῶν καί κυπρίων. Ὅλως περιέργως, οἱ ἴδιοι ἤ περίπου οἱ ἴδιοι εἶναι ἐξαιρετικά ἐπιεικεῖς μέ τόν σκοπιανό καί ἀλβανικό ἀναθεωρητικό ἐθνικισμό. Ὅλως περιέργως ἐπίσης οἱ ἴδιες ὑπηρεσίες καί ἀλλόκοτοι δρῶντες ὅπως ὁ κερδοσκόπος Σόρος τήν ἴδια στιγμή πού προωθοῦν τόν ἐθνομηδενισμό στήν ἡμέτερη πλευρά προωθοῦν τόν κρατικό ἀναθεωρητικό ἐθνικισμό στά Σκόπια καί ἄλλα κράτη τῆς περιοχῆς μας. Στήν Κύπρο, ἐξάλλου, οἱ ἴδιοι ἤ περίπου οἱ ἴδιοι ἐδῶ καί μία περίπου δεκαετία ἀνέλαβαν ἐργολαβικά τήν ἀντίκρουση τῆς εἰρηνικῆς ἐπίλυσης τοῦ κυπριακοῦ ὑπό τό πρίσμα τῆς διεθνοῦς καί εὐρωπαϊκῆς νομιμότητας εὐνοώντας ἕνα ἀκριβῶς ρατσιστικό «κρατικό ἔθνος κυπρίων» πού ἀσφαλῶς θά εἶναι δημοκρατικά ἰσοπεδωμένο καί ἰμπεριαλιστικά κατεχόμενο. Συναφής εἶναι ἐπίσης ὁ ἰλαροτραγικός καί ντροπιαστικός «δημόσιος διάλογος» τῶν τελευταίων ἑβδομάδων γιά τήν ἀπόδοση Ἰθαγένειας. Ἀποκλίνοντας ἀπό πιό σώφρονες καί ψύχραιμες προσεγγίσεις ἄλλων εὐρωπαϊκῶν κρατῶν ἐπιχειρεῖται μία ἐπιπόλαιη, ἐσπευσμένη καί ἰδεολογικοπολιτικά ἐμπνευσμένη –καί μάλιστα ἐθνομηδενιστικά προσανατολισμένη– νομιμοποίηση ὄχι μόνο τῆς λαθρομετανάστευσης ἀλλά καί μέ τόν τρόπο αὐτό ἐνθάρρυνση τῆς λαθρομετανάστευσης. Ἡ ὕβρις καί ἐπωδός ἦταν καί ἀναμενόμενη: Ὅποιος μέ ψυχραιμία καί σύνεση παρατηρήσει ὅτι χρειάζεται περισσότερη σκέψη γιά τήν πολιτική πού πρέπει νά υἱοθετηθεῖ κατατάσσεται συνοπτικά σέ ἐκείνη τήν βδελυρή μεταφυσική ἔννοια τῶν «ἀκροδεξιῶν». Μία δηλαδή πρόστυχη καί κατάπτυστη ὑβριστική κατασκευή πού ἑτοιμοπόλεμα ὑπηρετεῖ ἕνα πλέον μεγάλο πλῆθος πνευματικῶν καί πολιτικῶν θαμώνων τοῦ διεθνικά, ἐξωπολιτικά καί ἐξωελληνικά (γιά νά θυμηθοῦμε τήν γνωστή φράση τοῦ Ἀνδρέα Παπανδρέου) στημένου ἐθνομηδενιστικοῦ περίγυρου. Ἀκροδεξιός ὅποιος ἔχει ἀντιρρήσεις γιά τήν καταστρατήγηση τῆς διεθνοῦς καί εὐρωπαϊκῆς νομιμότητας στήν Κύπρο, ἀκροδεξιός ὅποιος ἀντισταθεῖ στόν τουρκικό ἐπεκτατισμό, ἀκροδεξιός ὅποιος ἀντισταθεῖ στόν ἀλυτρωτισμό «κρατικῶν ἐθνῶν» τῶν Βαλκανίων, ἀκροδεξιός ὅποιος ἀντικρούσει τήν λαθρομετανάστευση, ἀκροδεξιός ὅποιος ἀντικρούσει τόν ἀποδομητικό ἐθνομηδενισμό, ἀκροδεξιός ὁ Σαμαράς, ἀκροδεξιός ὁ Μίκης Θεοδωράκης καί ὁ Βάσος Λυσσαρίδης, ἀκροδεξιοί ὅσοι δέν εἶναι ἐθνομηδενιστές, ἀκροδεξιοί ὅσοι ἀγαποῦν τόν πολιτισμό τους καί τήν πατρίδα τους, ἀκροδεξιοί ὅσοι προσκολλῶνται στίς παραδόσεις τους, ἀκροδεξιοί ὅσοι θέλουν μία Εὐρώπη τῶν Πατρίδων, ἀκροδεξιοί ὅσοι δέν θέλουν νά διαμελιστεῖ τό Αἰγαῖο ἤ νά ὁδηγηθεῖ ἡ Θράκη πρός ἀπόσχιση, ἀκροδεξιοί ὅσοι ἀμφισβητοῦν ἀλβανικές θέσεις ὅτι τά σύνορά τους πρέπει νά εἶναι μέχρι τήν Πρέβεζα, ἀκροδεξιοί καί ὑπερβολικοί ὅσοι δέν συμφωνοῦν πώς ὑπάρχει «Αἰγαιακό μακεδονικό ἔθνος», ἀκροδεξιοί ὅσοι θέλουν ἄμεση δημοκρατία, ἀκροδεξιοί ὅσοι εἶχαν ἀντίρρηση στίς ἄνομες καί καταχρηστικές μεταψυχροπολεμικές ἐπεμβάσεις τῆς «διεθνοῦς κοινότητας», καί τά λοιπά (βδελυρά καί ντροπιαστικά πού θίγουν τόν κοινό νοῦ καί κάθε ἔννοια πολιτικοῦ πολιτισμοῦ).
Σταματῶ λοιπόν ἐδῶ τονίζοντας ὅτι κατανοῶ πλήρως τίς ἀνησυχίες τῶν συναδέλφων γιά τήν ἑλληνική γλώσσα ἀλλά δυστυχῶς τό πρόβλημα τῶν νεοελλήνων εἶναι πολύ βαθύτερο: Εἶναι ταυτόχρονα πνευματικό καί πολιτικό. Σύντομα θά εἶναι καί ἀνθρωπολογικό, ὅποτε ἡ πολλαπλή διχοτόμησή του θά εἶναι ἀναπόδραστη. Ἰδεολογικά, ὑποσυνείδητα ἤ ἐνδόμυχα πολλοί ἴσως αὐτό θέλουν, διαφορετικά δέν εἶναι κατανοητό γιατί τό ὑποστηρίζουν μέ τόσο φανατισμό ὅσον ἀφορᾶ τήν Κύπρο ἤ γιατί ἐπιδεικνύουν τόσο μεγάλο ἔλλειμμα εὐαισθησίας γιά τίς ἀναθεωρητικές ἀξιώσεις κατά τῆς Ἑλλάδας.
ΠΗΓΗ:ΙΝΦΟΓΝΩΜΝ ΠΟΛΙΤΙΚΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου